این آیه از چند کلمه تشکیل شده که مجموعه ای بسیار زیبا و شیوا برای بندگی و عزیز بودن معرفی می کند. انسان فطرتا دوست دارد همه کارهایش را به بهترین شکل به انجام برساند. در مورد بنده بودن هم همین است اما خب تنبلی و جهالت و ... مانع می شود. با این وجود بنده ی خوب بودن راه و رسمی دارد. عزیز خدا شدن، وقت و زمانی دارد اول « یَبِیتُونَ »: این فعلی است از کلمه «بیتوته»، به معناى «ادراک شب»؛ چه بخوابد و چه نخوابد. چه بخشی از شب باشد و چه تمام شب باشد. دوم « لِرَبِّهِمْ »: این عبارتی ترکیبی است از حرف «لِ»،

حضرت حق در آيه شريفه حنيف مسلم را در برابر مشرك قرار داده است لذا حضرت صادق حنيف يا حنيف مسلم را تفسير به كسى كرده كه همه جانبه براى خدا مخلص است و اعمالش از شرك پنهان و آشكار پاك است، بت‏هائى كه در عبادت ناخالصانه داخل‏اند و عبادتشان را آميخته با شرك ميكنند، يا وجودشان را آلوده به بندگى غيرخدا مى نمايند اعم از بت‏هاى حقيقى و مجازى هستند.

اخلاص به معناي پاكي و صفا، در فرهنگ قرآني به معناي رهايي از غير خداست. انسان مخلص كسي است كه از همه اسباب و علل بگذرد و تنها به خدا بپيوندد. رهايي انسان از غير خدا بويژه امور مادي و اعتباري بسيار سخت و دشوار است؛ زيرا طبيعت انساني به گونه اي است كه به سادگي نمي تواند از تعلقات مادي و اعتباري چون نام و نان بگذرد و نيت خويش را خالص گرداند و به جاي آنكه منظور نظر خويش را غير خدا قرار دهد، تنها همانند سابقون و ابرار به خداوند نظر كند و به دور از هرگونه توقعات، خدا را علت العلل بشناسد و به او توكل كن